طرف رنگش مثل گچ سفید شده، پس دچار حمله پانیک(Panic Attack) شده! گاهی اوقات افراد اینقدر دچار ترس(Fear)، وحشت یا اضطراب ناگهانی، میشوند که احساس میکنند در برزخ هستند و جایی بین مرگ و زندگی گیر افتاده اند. علائم و نشانه هایی همچون تعریق(Sweating) شدید، ضربان قلب شدید و نامنظم، نفس های بریده و یا حتی تهوع(Nausea)، دارند. این علائم برخی اوقات از علائم اضطراب ترس(Fear Anxiety) یا حمله پانیک، میباشند.
اما جای نگرانی نیست؛ صرف نظر از علت، حملات پانیک؛ قابل درمان هستند. برای آشنایی با روش های درمان حملع پانیک؛ کافیست مقاله “درمان پانیک اتک” را مطالعه کنید. اما قبل از هر چیزی، بخاطر داشته باشید که پزشک باید اختلال پانیک شما را تایید کند. پس از تایید پزشک، استراتژی هایی وجود دارد که افراد میتوانند از آنها برای کاهش یا از بین بردن علائم ترس، بازیابی اعتماد به نفس و داشتن یک زندگی عادی، استفاده کنند.
در ادامه بیشتر در مورد پانیک اتک؛ علائم و نشانه های آن خواهید آموخت.
پانیک اتک (Panic Attack) چیست؟
حملات پانیک، با یکسری علائم فیزیکی، شبیه حمله قلبی(Heart Attack) ، همراه است. این افراد با حملاتی همچون لرزش،گزگز و تپش شدید قلب روبرو خواهند بود و حتی فکر میکنند که دچار حمله قلبی شده اند، کنترل خود را از دست داده اند و یافکر میکنند در حال مرگ هستند!
حملات پانیک، رایج هستند. بیش از 35 درصد از جمعیت در دوره ای از زندگی خود دچار حمله پانیک می شوند. حمله پانیک را می توان حمله اضطراب نیز نامید.
اگر چه این حملات هیچ تهدید جانی برای فرد بدنبال ندارد. اما برای او بسیار ترسناک هستند و بطور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تاثیر میگذارند. چراکه بعد از چند بار حمله پانیک، فرد مدام احساس میکند که به این عارضه مجدد دچار میشود بنابراین نمیتواند و نمی خواهد در جامعه ظاهر شود.
17 نشانه پانیک اتک یا اضطراب ترس
علائم و نشانه های حمله پانیک، به طور ناگهانی ایجاد می شود و معمولا در عرض 10 دقیقه به اوج خود می رسد. علائم پانیک اتک یا اضطراب ترس، به ندرت بیش از یک ساعت طول می کشند و بیشتر مواقع در عرض 20 تا 30 دقیقه به پایان می رسند؛ بعد از آن هم فرد ممکن است احساس خستگی شدیدی را تجربه کند.
حملات پانیک، هر زمانی ممکن است رخ دهند و بطور ناگهانی و بدون هشدار بروز پیدا می کنند. ممکن است فرد خواب باشد، در محل کار، در یک فروشگاه و یا حتی در حال رانندگی باشد.
در اینجا به 17 مورد از مهم ترین علائم و نشانه های فیزیکی در هنگام حمله پانیک اشاره می کنیم:
- لرزش(Trembling)؛
- تعریق(Sweating)؛
- دشواری تنفس یا تنگی نفس(Shortness of Breath)؛
- ضعف یا سرگیجه(Feeling Faint)؛
- گزگز یا بی حس شدن(Numbness or pins and needles)؛
- سرگیجه، سبکی سر یا غش(Dizziness)؛
- گر گرفتگی(Hot Flushes)؛
- حالت تهوع یا درد معده(Nausea)؛
- درد قفسه سینه(Chest Pain)؛
- خشکی دهان (Dry Mouth)؛
- ضربان قلب یا تپش قلب (Racing Heartbeat)؛
- گرفتگی شکم؛
- سردرد؛
- احساس عذاب یا خطر قریب الوقوع؛
- ترس از مرگ(Fear of Dying)؛
- ترس از دست دادن کنترل؛
- احساس غیر واقعی بودن یا جدا شدن؛
افرادی که به حمله پانیک یا اختلال هراس دچار می شوند؛ معمولا ترس شدیدی دارند که دوباره دچار چنین حمله ای بشوند.
چه چیزی باعث حمله پانیک می شود؟
هنگامی که بدن با خطر فوری روبرو می شود، مغز به سیستم عصبی خودمختار دستور می دهد تا پاسخ “پرواز یا مبارزه” را فعال کند. حالت پرواز بدین معنا است که خطری من را تهدید نمیکند و حالت مبارزه زمانی است که فرد با عقل و درایت خود خطر را دریافت کرده است. از آنجاکه بدن پر از مواد شیمیایی از جمله آدرنالین است که باعث تغییرات فیزیولوژیکی می شود. به عنوان مثال، ضربان قلب و تنفس تسریع می شود و خون به عضلات منتقل می شود تا برای مبارزه فیزیکی یا فرار آماده شود.
گفته میشود که حمله پانیک یا پانیک اتک زمانی رخ می‌دهد که پاسخ «فرار کن یا بجنگ» نمایان می شود اما هیچ خطری در حال وقوع نیست. فرد ممکن است علائم و نشانه های حمله پانیک را در موقعیت‌های بی‌ضرر و ظاهراً بدون استرس، مانند تماشای تلویزیون یا هنگام خواب هم تجربه کند.
بطور کامل علت وقوع اضطراب ترس، مشخص نیست اما برخی از عوامل؛ ممکن است در پیدایش وحشتزدگی نقش داشته باشند:
- ژنتیک(Genetics) :اختلال پانیک برخی اوقات بصورت ارثی در خانواده ها دیده میشود. اما گاهی اوقات هم دیده شده که برخی از اعضای خانواده به این عارضه دچار شده اند و برخی دیگر از اختلال ترس در امان مانده اند.
- استرس: برخی دیگر از دانشمندان استرس و عوامل محیطی را از علل اصلی حمله پانیک، میدانند.
- ورزش شدید بدنی: برای برخی افراد، فعالیت سنگین بدنی ممکن است واکنش‌های شدیدی بدنبال داشته باشد.
- حساس بودن : افراد حساس یا افرادی که بیشتر مستعد احساسات منفی، هستند بیشتر ممکن است دچار وحشت زدگی شوند.
- مصرف بیش از حد کافئین : کافئین موجود در چای، قوه و سایر نوشیدنی ها یک محرک قوی است.
- تغییرات خاصی در نحوه عملکرد بخش هایی از مغز: محققان به این نتیجه رسیده اند که چندین بخش از مغز، نقش مهمی در ترس و اضطراب دارد.
- هیپرونتیلاسیون معمولی: تعادل گازهای خون را به هم می زند چرا که دی اکسید کربن کافی در خون وجود ندارد.
- تغییر ناگهانی محیط: مانند راه رفتن در یک محیط گرم، تنگ یا شلوغ.
- حملات پانیک همچنین می تواند ناشی از شرایط پزشکی و سایر علل فیزیکی باشد. اگر از علائم و نشانه های پانیک اتک رنج می برید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا احتمالات زیر را رد کند:
- افتادگی دریچه میترال، یک مشکل جزئی قلبی است که زمانی رخ می دهد که یکی از دریچه های قلب به درستی بسته نشود؛
- پرکاری تیروئید؛
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی)؛
- استفاده از محرک ها (کافئین، کوکائین، آمفتامین)؛
- ترک دارو؛
- دیابت؛
- آسم؛
- مشکلات گوش داخلی؛
- پرکاری تیروئید پس از زایمان.
همه نشانه های فوق الذکر با هم سبب بروز حمله پانیک نمی شود، بلکه گاهی اوقات تنها یک نشانه کافیست که فرد دچار وحشتزدگی یا پانیک اتک، شود.
چه زمانی بخاطر حملات پانیک، باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر برخی از علائم ذکر شده مربوط به پانیک اتک، دارید به شما توصیه میکنیم که در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. خود وحشتزدگی یا حمله پانیک، خطرناک نیست و مشکل جانی شما را تهدید نمیکند اما بهتر است تنهایی با آن مواجهه نکنید و به فردی آگاه در این زمینه مراجعه نموده و مشاوره مناسب دریافت نمایید.
از آنجا که علائم حمله پانیک، می تواند با عارضه های قلبی یکسان باشد؛ بهتر است همانگونه که قبلا هم گفته شد ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا از سلامت فیزیکی خود مطمئن شوید.
عوامل خطر
علائم و نشانه های حمله پانیک یا اختلال هراس اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود و زنان را بیشتر از مردان مبتلا می کند.
مواردی که ریسک ابتلا به اختلال هراس یا حمله پانیک را افزایش می دهند عبارتند از:
- تعییرات نابهنگام در زندگی همچون طلاق و یا افزوده شدن فرزند جدید؛
- سابقه ژنتیک حملات پانیک یا پانیک اتک؛
- مصرف بیش از حد کافئین یا سیگار؛
- استرس های شدید مثل بیماری یا مرگ عزیزان؛
- سابقه آزارهای روحی، روانی، جنسی و یا جسمی در دوران کودکی؛
- اتفاق های تکان دهنده مثل تصادف یا آزار جنسی؛
این موارد ریسک ابتلا به حمله پانیک را در افراد تشدید میکنند.
