همه ما میدانیم که فرزندآوری منجر به تغییرات بسیار بزرگ در زندگی هر زوجی خواهد شد. پس از تولد فرزند، زنان دچار کاهش سطح هورمون ها می گردند که بر خلق و خوی آنان تاثیر می گذارد. این درحالیست که کودک تازه متولد شده احتمالا در تمام ساعات شبانه روز بیدار شده و در نتیجه شما از خواب کافی محروم می شوید و این مسئله خود به تنهایی می تواند شما را تحریک پذیر کند.

به طور کلی تجربه فرزندآوری به خصوص برای بار اول یک فرآیند استرس زاست که می تواند درصورت وجود برخی زمینه های ارثی و یا خانوادگی، منجر به بروز افسردگی پس از زایمان در مادران و حتی پدران شود که در این مقاله به دلایل، علائم و شیوه های درمان اختلال افسردگی پس از زایمان می پردازیم.

اختلال افسردگی پس از زایمان چیست؟

افسردگی پس از زایمان (Postpartum depression) نوعی از افسردگی است که شما ممکن است پس از تولد فرزند به آن دچار شوید. شروع آن می تواند هر زمانی در طی سال اول تولد فرزندتان رخ دهد، اما محتمل ترین زمان شروع در طول سه هفته اول تولد کودک است.

در صورت ابتلا احساس غم، ناامیدی و گناه می کنید. افسردگی پس از زایمان، تنها مختص اولین تجربه مادر شدن نیست و پس از تولد هریک از فرزندان نیز محتمل است. اکثر مادران در طی روزهای اولیه تولد کودک احساس افسردگی و خالی بودن می کنند.

برای بسیاری از زنان این علائم طی 3 تا 5 روز رفع می شوند؛ اما اگر احساس افسردگی شما برطرف نشود و شما برای بیش از دو هفته احساس غم، ناامیدی و خالی بودن کنید و این احساسات وارد زندگی روزمره شما شوند، ممکن است به افسردگی پس از زایمان دچار شده باشید. شاید اصطلاح ملال پس از زایمان (Baby Blues) را شنیده باشید. در واقع، به تغییرات خلقی پس از زایمان که اغلب مدت زمان کوتاهی طول می کشد Baby Blues گفته می شود. در صورتی که این نوسانات خلقی و رفتاری بیشتر از حد طبیعی طول بکشد، بیم آن می رود که مادر دچار افسردگی پس از زایمان شده باشد.

در واقع احساس ناامیدی و خالی بودن یک بخش عادی و قابل انتظار در پروسه مادر شدن نیست. این افسردگی یک بیماری روانی جدی است که مغز را درگیر کرده و بر رفتار و سلامت فیزیکی شما اثر می گذارد.

اختلال افسردگی پس از زایمان یکی از مشکلات شایع در دوره پس از بارداری می باشد.

این احساسات خود به خود از بین نمی روند و زندگی روزمره شما را مختل می کنند. ممکن است احساس کنید که ارتباطتان با کودک قطع شده؛ گویی که شما مادر کودک نیستید یا دیگر به کودک علاقه و توجه ای ندارید.

این احساسات و افکار می توانند از خفیف تا شدید متغیر باشد. همچنین مادران ممکن است در حین یا پس از زایمان به اختلالات اضطرابی نیز دچار شوند.

افسردگی پس از زایمان چقدر شایع است؟

افسردگی یکی از مشکلات شایع پس از زایمان است و از هر نُه مادر، یک نفر آن ها دچار افسردگی پس از زایمان می شود.

تفاوت میان افسردگی پس از زایمان و ملال پس از زایمان چیست؟

هنگامیکه مبتلا به ملال پس از زایمان (Baby Blues) هستید:

  • حوصله خوردن یا مراقبت از خودتان را ندارید چون احساس خستگی مفرط دارید.
  • خلق شما به سرعت از شادی به غم تغییر می کند. یک دقیقه شما به آنچه به عنوان تازه مادر انجام می دهید افتخار می کنید و لحظه بعد می گریید چون تصور می کنید که توانایی انجام صحیح وظایفتان را ندارید.
  • احساس تحریک پذیری، در خودشکستگی و اضطراب می کنید.

افسردگی پس از زایمان و ملال پس از زایمان دو مقوله متفاوت از هم می باشند.

اما هنگامیکه مبتلا به افسردگی پس از زایمان هستید:

  • احساس می کنید که به عنوان یک تازه مادر شده وظایفتان را به خوبی انجام نمی دهید.
  • احساس ناامیدی، غم، بی ارزشی یا تنهایی در تمامی لحظه ها دارید و اغلب گریه می کنید.
  • نمی توانید غذا بخورید، بخوابید یا از کودکتان مراقبت کنید.
  • ممکن است دچار اضطراب یا حملات پنیک بشوید.
  • احساس الفت و نزدیکی با کودک خود ندارید.

علائم و نشانه های افسردگی زایمان چیست؟

برخی از تغییرات نرمال پس از زایمان ممکن است علائمی مشابه با افسردگی ایجاد کنند؛ اما اگر شما هر کدام از علائم ذیل را برای مدت بیش از دو هفته تجربه کردید با پزشک، پرستار یا مامای خود تماس بگیرید.

این علائم در همه افراد یکسان نیست، اما عموما شامل موارد زیر است:

  • احساس بی قراری و بدخلقی
  • احساس غم، یاس و از دست دادن امید
  • افکار آسیب رساندن به کودک
  • افکار آسیب رساندن به خود
  • گریه کردن زیاد و گاهی بدون دلیل
  • احساس ناتوانی جهت مراقبت از کودک یا انجام وظایف ابتدایی
  • خوابیدن خیلی زیاد یا خیلی کم
  • خوردن خیلی زیاد یا خیلی کم
  • نداشتن انرژی یا انگیزه
  • اشکال در تمرکز، تصمیم گیری، یادگیری و مشکلات حافظه
  • کاهش علاقه به غذا، رابطه جنسی، خودمراقبتی و سایر مواردی که در گذشته از آن لذت می بردید.
  • کناره گیری از دوستان و اقوام
  • احساس بی ارزشی، گناه یا احساس اینکه مادر بدی هستید.
  • داشتن سردرد یا مشکلات معدوی مداوم
  • احساس می کنید که هیچ علاقه ای به کودک ندارید یا ارتباط عاطفی با کودک ندارید و یا احساس می کنید که کودک شما کودک شخص دیگری است. در واقع در احساس نزدیکی و انس با کودک مشکل دارید.

شناخت علائم افسردگی پس از زایمان اهمیت زیادی در تشخیص زودهنگام و درمان دارد.

برخی از زنان با کسی درباره علائمشان صحبت نمی کنند. بسیاری از تازه مادران ممکن است به خاطر احساس افسردگی دچار شرم، خجالت یا احساس گناه شوند؛ در حالیکه انتظار می رود خوشحال باشند. آنها همواره نگرانند که مادران بدی به نظر بیایند.

هر زنی ممکن است در حین یا پس از حاملگی دچار افسردگی شود و این به این معنا نیست که شما مادر بدی هستید. شما و کودکتان نباید رنج بکشید؛ پس کمک بگیرید. پزشکتان می تواند به شما در تشخیص اینکه علائمتان در اثر افسردگی ایجاد شده یا چیز دیگری است کمک کند.

چگونه از اختلال افسردگی پس از زایمان پیشگیری کنیم؟

دوره های مشاوره و تراپی می تواند از افسردگی حین و پس از بارداری برای زنانی که در معرض ریسک بالای افسردگی هستند پیشگیری کند. در جلسات مشاوره شما درباره احساسات و نگرانی های خود با مشاور، رواندرمانگر یا تراپیست صحبت می کنید و او به شما کمک می کند تا احساسات خود را درک کنید و با حل مشکلاتتان از پس مسائل روزمره زندگی خود بربیایید.

این جلسات مشاوره به زنانی که یک یا بیش از یکی از ریسک فاکتورهای زیر را دارند توصیه می شود:

  • دارای سابقه افسردگی یا سایر مشکلات سلامت روان هستند.
  • در حال حاضر دارای علائم یا نشانه های افسردگی هستند.
  • قربانی خشونت خانگی توسط پارتنر هستند.
  • شرایط زندگی استرس زا
  • بارداری در سنین نوجوانی یا تک والد بودن مادر

دونوع مشاوره جهت پیشگیری از افسردگی پس از زایمان توصیه می شود:

درمان شناختی رفتاری در پیشگیری از اختلال افسردگی پس از زایمان :

این درمان به شما کمک می کند تا افکار منفی را با تغییر نگرش و رفتار مدیریت کنید. انواع رایج CBT شامل کار با تراپیست است که به شما کمک کند تا اهدافی را تعیین کنید و افکار و رفتار منفی تان را شناسایی کرده تا بتوانید به گونه ای متفاوت فکر و عمل کنید.

تراپی بین فردی (IPT) در پیشگیری از اختلال افسردگی پس از زایمان:

این روش به شما کمک می کند تا مشکلات زندگی شخصی خود را شناسایی کنید. شرایطی چون مشکلات موجود در روابط با پارتنر و خانواده، مشکلات کاری، شرایط پزشکی خاص یا از دست دادن یک عزیر.

انواع رایج IPT شامل کار با یک تراپیست جهت نقش آفرینی و پرسیدن سوالات پایان باز و نه فقط سوالات بله یا خیر و بررسی دقیق روش های تصمیم گیری وارتباطی شما با سایرین.

افسردگی پس از زایمان مادر چه تاثیری بر کودک می گذارد؟

افسردگی پس از زایمان، مراقبت از خود و کودکتان را برای شما سخت می کند. به همین دلیل بهتر است هرچه سریع تر نسبت به درمان آن اقدام کنید. اگر این بیماری درمان نشود:

  • شما ممکن است نسبت به انجام چکاپ های روتین پس از زایمان بی توجهی کنید و دستورالعمل های سلامتی مربوطه را نادیده بگیرید.
  • کودک شما ممکن است در مراحل بعدی زندگی دچار مشکلات یادگیری، رفتاری و سلامت روان شود.
  • تغذیه کودک با شیرمادر ممکن است دچار مشکل شود. در واقع افسردگی پس از زایمان شیردهی را برای شما و کودک دشوار می کند این درحالیست که شیر مادر بهترین غذا برای کودک طی یک سال اول پس از تولد است.
  • ممکن است ایجاد ارتباط تنگاتنگ با کودک برایتان دشوار باشد.
  • کودک شما نمی تواند مراقبت های پزشکی مورد نیاز را دریافت کند. اگر کودک بیمار باشد افسردگی مراقبت از کودک را برای شما دشوار می کند. ممکن است شما مشکلات سلامتی کودک و نیاز فوری پزشکی او را درک نکنید. همچنین انجام واکسیناسیون های دوره ای کودک برای شما دشوار خواهد بود.

یکی از تاثیرات افسردگی پس از زایمان دشواری در خودمراقبتی و نیز مراقبت از کودک می باشد.

بنابراین دریافت درمان های لازم به شما کمک می کند تا احساس بهتری داشته و بتوانید از کودک خود مراقبت کنید.

کدام زنان بیشتر در معرض اختلال افسردگی پس از زایمان هستند؟

مواردی که شما را مستعد ابتلا به PPD یا افسردگی پس از زایمان می کنند عبارتند از:

  • سابقه شخصی یا خانوادگی افسردگی یا اختلال دوقطبی.
  • افسردگی در حین بارداری.
  • سابقه مشکلات بارداری و تولد.
  • عدم حمایت از طرف خانواده و دوستان.
  • سن زیر 20 سال
  • مشکلات عاطفی و مالی.
  • داشتن فرزند با مشکلات خاص یا بیماری های خاص.
  • سوء مصرف الکل، دارو و مواد و استعمال دخانیات.
  • بارداری ناخواسته
  • مشکلات شیردهی هستند.
  • سابقه سوء استفاده فیزیکی یا جنسی در گذشته.
  • سابقه تجربه خشونت خانگی
  • بی سوادی و فقر آموزش
  • زندگی پراسترس در اثر جدایی یا مرگ عزیزان یا بیماری و از دست دادن شغل.
  • مشکلات حین بارداری همچون تولد زودرس، مرگ نوزاد یا چندقلو زایی
  • ابتلا به دیابت یا دیابت بارداری

بهتر است پزشکان همواره و صرف نظر از میزان ریسک ابتلا به دنبال علائم مربوطه در حین و پس از بارداری در تمام مادران باشند.

افسردگی بعد از زایمان سایکوتیک چیست؟

نوعی از افسردگی نادر و بسیار جدی است که علائم آن معمولا در دو هفته اول تولد آغاز شده و شدیدتر از علائم افسردگی پس از زایمان هستند. این نوع افسردگی جزو اورژانس های پزشکی محسوب می شود و از هر 1000 نفر حدود یک یا دو نفر مبتلا می گردند.

زنانیکه دوقطبی یا اسکیزوفرنی دارند، ریسک ابتلای بالاتری به افسردگی پس از زایمان سایکوتیک دارند. علائم این نوع افسردگی عبارتند از:

  • احساس گیجی در اکثر اوقات. نمی توانید درست فکر کنید.
  • نمی توانید بخوابید، حتی در هنگام خستگی شدید.
  • توهمات و هذیان های دیداری و شنیداری دارید؛ به صورتیکه چیزهایی را حس و باور می کنید که واقعی نیستند.
  • سرباز زدن از خوردن
  • دارای افکار وسواسی و هراسناک درباره کودک خود هستید.
  • دارای افکار آسیب رساندن به خود و کودکتان هستید.
  • دارای افکار پارانویید هستید و باور عمیق به اینکه دیگران می خواهند به شما آسیب برسانند.
  • بی قراری و آشفتگی
  • داشتن تغییرات سریع خلق در چند دقیقه (مثلا گریه های هیستریک، سپس خنده های زیاد و به دنبال آن اندوه شدید)

علل ایجاد افسردگی زایمان چیست؟

ابتلا به این بیماری دلایل متعددی دارد، از جمله:

  • هورمون ها
  • سابقه افسردگی
  • استرس و مشکلات

هورمون ها

وقتی شما باردار هستید، سطح هورمونهای استروژن و پروژستون در بدنتان افزایش می یابد و پس از تولد نوزاد ناگهان کاهش می یابد. این تغییرات سریع می تواند منجر به شروع افسردگی در برخی از زنان شود.

همچنین سطح پایین هورمون های تیروئید، کمبود خواب و رژیم ناکافی می توانند ریسک ابتلا را افزایش دهند.

سابقه افسردگی

اگر شما قبلا دچار افسردگی شدید یا زمینه های ارثی آن در خانواده شما وجود دارد، با احتمال بیشتری نسبت به سایرین ممکن است به افسردگی پس از زایمان دچار شوید.

استرس و مشکلات

اگر تمایلی به بارداری نداشتید یا پارتنر و خانواده تان به شما در نگهداری از کودک کمک نمی کنند، بیش از سایر تازه مادران در معرض افسردگی هستید.

همچنین زنانی که دچار مشکلات مالی، سوء مصرف الکل و مواد یا منابع بزرگ استرس زا هستند نیز بیش از سایرین در معرض ابتلا هستند. همین طور زنان بسیار جوان و کم سنی که آمادگی مراقبت و نگهداری از یک کودک را ندارند، با احتمال بیشتری ممکن است به این اختلال دچار شوند.

روش های درمان اختلال افسردگی بعد از زایمان

دقت کنید که تنها یک پزشک می تواند تشخیص قطعی بدهد؛ با این حال اگر فکر می کنید که مبتلا هستید، بلافاصله با یک متخصص مشورت کنید.

در صورت مبتلا بودن به این اختلال، درمان هایی وجود دارد که به شما کمک می کند تا دوباره سلامتی خود را باز یابید.

روش های زیر برای درمان پیشنهاد می شود:

  • دارو درمانی
  • هورمون تراپی
  • روان درمانی
  • خودمراقبتی
  • سایر موارد

دارودرمانی، هورمون تراپی، روان درمانی و خودمراقبتی از جمله روش های درمان افسردگی پس از زایمان هستند.

تجویز دارو

ممکن است پزشک شما برایتان داروهای ضدافسردگی تجویز کند. این داروها مواد شیمیایی در مغز را که کار تنظیم خلق و خو را انجام می دهند تغییر داده و متعادل می کنند.

احتمال دارد داروها بلافاصله عمل نکنند و ممکن است چندین هفته از زمان مصرف دارو بگذرد تا علائم اثرگذاری به صورت محسوس مشاهده شود. برخی از این داروها قابل استفاده در حین دوران شیردهی هستند.

ممکن است برای شما brexanolone (Zulresso) تجویز کنند که یک داروی جدید ترکیبی آلوپرگنانولون است و به طور اختصاصی جهت درمان افسردگی پس از زایمان به کار می رود. فقط توجه کنید اگر در حال شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید.

از رایج ترین داروهای مورد استفاده می توان به داروهای دسته SSRIs اشاره کرد؛ مانند Prozac و Zoloft که باعث افزایش جذب سروتونین می شوند.

دقت کنید که برخی از این داروها دارای عوارض جانبی حین مصرف هستند. علائمی چون افزایش یا کاهش میل جنسی، خستگی، افزایش وزن، سرگیجه، خشکی دهان، اضطراب، بی خوابی و بی قراری، سردرد.

اگر این اثرات جانبی منجر به تشدید علائم بیماری شما شدند، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

هورمون تراپی

اگر سطح هورمون استروژن شما پایین باشد، پزشکتان ممکن است هورمون تراپی را توصیه کند. عوارض جانبی هورمون تراپی شامل تغییرات وزن، درد و سوزش سینه و حالت تهوع است. همچنین هورمون تراپی ممکن است ریسک ابتلا به برخی انواع سرطان را افزایش دهد.

اگر در حال شیردهی هستید، قبل از مصرف هرگونه دارو یا هورمون تراپی پزشک خود را در جریان قرار دهید؛ زیرا برخی از این داروها از طریق شیردهی ممکن است وارد بدن کودکتان شود.

مشاوره و روان درمانی

صحبت کردن با یک روانشناس یا یک تراپیست می تواند کمک بزرگی باشد و شما را یاری کند تا بیاموزید در هنگام داشتن افکار منفی چگونه با آنها کنار بیایید.

حتی ممکن است درباره روابط گذشته و استرس هایتان نیز صحبت کنید و یاد بگیرید که چگونه با وجود آنها و بدون تاثیر گذاشتن بر زندگی اکنون شما، ادامه دهید. در زمینه مشاوره و روان درمانی اختلال افسردگی پس از زایمان، می توانید به مشاوران و تراپیست های متخصص کلینیک روانشناسی تراپیا اعتماد کنید.

خودمراقبتی

نباید سعی کنید بیشتر از توانتان مسئولیت به عهده بگیرید. اطرافیانتان خود به خود متوجه نمی شوند که شما به چه چیزی نیاز دارید؛ بنابراین باید به صورت شفاف به آن ها بگویید. زمانی را به خودتان اختصاص دهید، اما خود رو ایزوله نکنید.

به گروه های حمایتی تازه مادران بپیوندید. الکل افسردگی زاست؛ بنابراین باید کاملا از آن پرهیز کنید. به بدن خود فرصت التیام بدهید. رژیم غذایی مناسب و متعادلی را برگزینید و تمرینات ورزشی روزانه داشته باشید، حتی اگر شده یک پیاده روی کوتاه.

چه چیزهای دیگری به درمان افسردگی زایمان کمک می کنند؟

اگر در شما افسردگی پس از زایمان تشخیص داده شده، کارهای زیادی وجود دارد که می توانید انجام دهید و به خود کمک کنید تا در حین درمان احساس بهتری داشته باشید:

  • ورزش روزانه
  • اطراف خود را با افرادی محاصره کنید که به شما اهمیت می دهند.
  • تعیین و دستیابی به اهداف ساده
  • قرار دادن تفریح، سرگرمی و شادی در میان کارهای روزانه
  • استراحت و تمدد اعصاب

درمان ها کمک می کنند تا بیشتر زنان طی شش ماه احساس بهتری داشته باشند؛ اگرچه ممکن است روند درمان بیش از این به طول بیانجامد.

افسردگی پس از زایمان در مردان:

برای تازه پدران غیرمعمول نیست که گاهی دچار غم و اندوه شوند. همانطور که برای تازه مادران این احساسات نرمال است و همگان پس از گذر از این دوره از بین رفتن علائم را شاهد هستند. مردان نیز ممکن است نوعی از افسردگی پس از زایمان را دچار شوند که افسردگی پس از زایمان پدران نام دارد.

علائم و شیوع اختلال افسردگی پس از زایمان در مردان:

علائم افسردگی در زنان و مردان مشابه اند اما ممکن است در مردان بسیار آهسته تر ظاهر شوند و این تشخیص را دشوارتر می سازد. به علاوه پدران همچون مادران معاینات پزشکی پس از زایمان ندارند و ممکن است علائم افسردگی در آنان مورد توجه قرار نگیرد.

برخلاف تصور عموم، مردان هم دچار اختلال افسردگی پس از زایمان می شوند.

همچنین اطلاعات و سازماندهی های کمتری برای کمک به پدران جهت مدیریت این احساسات وجود دارد. مردان معمولا علائم و نشانه های افسردگی را گزارش نمی دهند اما آمارها از منابع قابل اطمینان تخمین می زنند که تا 25 درصد از پدران طی یکسال اول پس از تولد کودک دارای احساسات افسردگی و غم هستند.

مردانی که برای بار اول پدر می شوند سطح بالاتری از اضطراب را در هفته های پس از تولد کودک تجربه می کنند.

دلایل افسردگی بعد از زایمان در مردان:

تحقیقات زیادی درباره دلایل ایجاد افسردگی پس از زایمان در مردان انجام نشده است. اما پژوهشگران براین باورند که برخی تغییرات در سطح هورمون تستوسترون و سایر هورمون های مردان دلیل ابتلا است.

همچنین کمبود خواب، استرس و تغییرات پویایی خانواده می توانند تاثیرگذار باشند.

ریسک فاکتورهای افسردگی پس از زایمان در مردان:

مردانیکه پارتنر یا همسر آنها دارای افسردگی است با ریسک بالاتری احتمال ابتلا دارند. مردانیکه دارای سابقه افسردگی یا سایر اختلالات خلقی هستند نیز ریسک بالاتری برای ابتلا دارند.

در این صورت شما باید پیش از تولد کودک با پزشک صحبت کنید و هرگونه علائم افسردگی هرچند کوچک را اطلاع دهید.

درمان افسردگی بعد از زایمان در مردان:

پدران نیز همچون مادران باید به دنبال سیستم های حمایتی باشند و این می تواند شامل پیوستن به گروه های حمایت از افسردگی یا گذراندن اوقات با دوستان باشد.

همچنین داشتن یک رژیم غذایی مناسب و کافی، تمرینات ورزشی روزانه و استراحت کافی می تواند کمک کننده باشد. اما اگر علائم افسردگی شمااز بین نرفت یا تشدید شد باید جهت تشخیص به پزشک مراجعه کنید.

افسردگی می تواند با کمک داروهای ضدافسردگی به تنهایی و یا همراه با مشاوره و روان درمانی درمان شود. در مواردی که هر دو والد علائم افسردگی را نشان می دهند، زوج درمانی یا خانواده درمانی گزینه های مناسبی هستند.

بسیار مهم است که اختلال افسردگی پس از زایمان را به عنوان بیماری که تاثیر مستقیم بر سلامت فیزیکی و روانی مادر، کودک و پدر دارد جدی بگیریم.

با توجه به اهمیت بالای سال های نخستین تولد کودک در رشد ذهنی، مغزی، روانی و فیزیکی او و عواقب طولانی مدت و گاها مادام العمر آن، در صورت هرگونه کوتاهی یا قصور والدین، پزشکان و متخصصان، انتظار می رود اقدامات لازم جهت افزایش آگاهی و هشیاری نسبت به شناسایی علائم، شرایط ابتلا به آن و روش های درمان اختلال افسردگی پس از زایمان مورد توجه روزافزون قرار گیرد.

سوالات متداول:

  • افسردگی پس از زایمان چیست؟

افسردگی بعد از زایمان نوعی از انواع افسردگی است که مادران طی هفته ها، ماه ها و حتی سال اول پس از تولد کودک به آن مبتلا می شوند و به شکل گرفتگی شدید خلق و خو خود را نشان می دهد.

  • علائم و نشانه های افسردگی پس از زایمان چیست؟

گریه های بی دلیل، احساس گناه، افکار خودکشی، نفرت از خود یا کودک، تغییرات خواب و اشتها، مشکل تمرکز، دوری گزینی و گوشه گیری، احساس بی ارزشی و بی قراری از جمله علائم و نشانه های این بیماری است.

  • چه عواملی مستعد کننده افسردگی زایمان هستند؟

بسیاری از مادرانی که به افسردگی زایمان مبتلا می شوند، در طول دوران بارداری هم علائم و حالات این بیماری را تجربه می کنند. در واقع شرایط محیطی و ژنتیکی بسیار تاثیرگذار هستند. بعلاوه سن کم بارداری، بارداری ناخواسته، سوء مصرف مواد و الکل، داشتن سابقه خانوادگی افسردگی یا بیماری های روان مانند دوقطبی و اسکیزوفرنی، فقر فرهنگی و بی سوادی و ابتلا به دیابت می توانند فرد را مستعد ابتلا به این بیماری نمایند.

  • افسردگی زایمان چقدر شایع است؟

از هر نه مادر یک نفر آن ها پس از زایمان دچار افسردگی می شود. مطابق برخی آمارها از هز 100 مادر 10 تا 15 نفر آنها دچار افسردگی پس از زایمان می شود.

  • درمان افسردگی پس از زایمان چگونه است؟

معمولا بر اساس شدت و نوع علائم روش های درمان متفاوت است که توسط پزشک متخصص تعیین می شود. این درمان ها می تواند شامل دارودرمانی، خودمراقتبی، رواندرمانی و هورمون تراپی باشد. همچنین ورزش، استراحت کافی و رژیم غذایی مناسب می تواند در درمان بسیار موثر باشد.

  • آیا افسردگی پس از زایمان خطری برای نوزاد و مادر ایجاد می کند؟

بله. در صورت بروز علائم سایکوتیک یا ابتلا به افسردگی زایمان سایکوتیک، می تواند هم برای مادر و هم کودک خطرناک باشد. افسردگی زایمان سایکوتیک یکی از جدی ترین و شدیدترین انواع آن می باشد و در واقع جزو اورژانس های پزشکی محسوب می شود. افرادی که دارای سابقه بیماری دوقطبی یا اسکیزوفرنی هستند ریسک بالایی برای ابتلا به این نوع بیماری را دارند. برخی علائم آن عبارتند از: بی خوابی و مشکلات خواب، هذیان و توهمات شنیداری و دیداری ، دارای افکار پارانویید و وسواسی درباره آسیب رساندن به خود یا کودک، افکار خودکشی، بی قراری و تغییرات سریع خلق و خو.

  • آیا مردان هم به اختلال افسردگی بعد از زایمان مبتلا می شوند؟

افسردگی بعد از زایمان تنها مختص مادران نیست و بر اساس برخی مطالعات آماری 10 درصد از پدران پس از تولد نوزاد به افسردگی مبتلا شده اند. در واقع از هر 5 پدر 1 نفر  از آن ها تا 12 سالگی کودک خود حداقل یک یا چندین بار افسردگی و علائم آن را تجربه کرده است. علائم در مردان و زنان مشابه می باشد.

  • چرا نباید افسردگی پس از زایمان را مخفی کنیم؟

بسیاری از زنان به دلیل خجالت یا احساس گناه افسردگی خود را مخفی می کنند. این در حالی است که تشخیص زودهنگام این بیماری می تواند پروسه درمان را تسریع بخشد. لزوما داشتن احساس بی علاقگی یا حتی نفرت نسبت به کودک به این معنی نیست که شما مادر بدی هستید بلکه از نشانه های بیماری شماست. چرا باید شما و کودکتان رنج بکشید؟ پس بهتر است کمک بگیرید.

  • چگونه می توان از افسردگی پس از زایمان پیشگیری کرد؟

معاینات دوره ای و مشاوره و تراپی می تواند از افسردگی حین و بعد از زایمان در زنانیکه مستعد ابتلا هستند پیشگیری کند. می توان از درمان شناختی رفتاری (CBT) یا تراپی بین فردی (IPT) استفاده کرد.

  • نقش تغذیه در درمان افسردگی پس از زایمان چیست؟

مصرف مواد غذایی حاوی امگا 3، امگا 6، ویتامین های گروه ب، اسیدفولیک، بیوتین، روی، آهن، پروبایوتیک، مواد غذایی چون انواع مغزها، حبوبات و غلات، شیر، پنیر، لبنیات، تخم مرغ، ماهی به درمان کمک می کند.